Ιστορία για το Μπακλοχοράνι
Οι μέρες της Αποκριάς στην Πόλη
ήταν ξεχωριστές. Μασκαράδες από όλες τις συνοικίες συγκεντρώνονταν στα Ταταύλα,
μία από τις πλέον γνωστές ελληνικές συνοικίες, για ένα γνήσιο λαϊκό γλέντι που
ξεκινούσε με τον εορτασμό του Καρναβαλιού και κορυφωνόταν με το «Μπακλχοράνι»
της Καθαράς Δευτέρας.
Στα σπίτια οι Πολίτισσες
νοικοκυρές ετοίμαζαν κεράσματα, καθώς όλο και κάποιος γείτονας, φίλος ή
συγγενής θα ερχόταν μασκαρεμένος -μέρες που ήταν- για επίσκεψη. Η «καθωσπρέπει»
αστική τάξη, ιδίως στο Πέρα, οργάνωνε χορούς και δεξιώσεις στα σπίτια και σε
διάφορες κοινοτικές αίθουσες και πολυτελή κέντρα, παράδοση που αν και πλήρως
εξασθενημένη σε σύγκριση με το παρελθόν κατάφερε να φθάσει έως και τις ημέρες
μας στην ολιγομελή πλέον ελληνική μειονότητα.
Ωστόσο, η αποκριάτικη διασκέδαση
των λαϊκών στρωμάτων - αν και «κακόφημη» για την «καλή κοινωνία της Πόλης- ήταν
σαφώς πιο γνήσια, εύθυμη, πολύχρωμη και πλούσια σε φαντασία.
Ένα ευθυμογράφημα της πολίτικης
εφημερίδας «Πρόοδος» του 1918, αποσπάσματα του οποίου αναδημοσίευσε στις 5
Μαρτίου 1995 ο Ριζοσπάστης, μας παρουσιάζει το αποκριάτικο γλέντι των
«τουλουμπατζήδων», το άτακτο Σώμα Πυροσβεστών της Πόλης.
«Ο χορός έγινε στο 'κοβούσι'
(θάλαμος), με μουσικούς τον Κιορ-Χατζίκη στο ζουρνά και τον Εδιρνέ-Καπουλού
Γιοββανάκη στο νταούλι και κυρίαρχο της βραδιάς τον καρσιλαμά (... ). Αντί
σαμπάνια υπήρχε μπόλικη γκαζόζα – λεμονάδα».
Την Καθαρά Δευτέρα γινόταν το
μεγάλο ξεφάντωμα στα Ταταύλα, το Μπακλαχοράνι. «Οι μασκαράδες από κάθε γειτονιά
προσπαθούσαν να παρουσιάσουν κάτι πρωτότυπο πρωτοφανές (...) να γελάσει ο
κόσμος. Μερικοί ντυνόντουσαν 'Ελληνες λήσταρχοι' με φουστανέλες και γιαταγάνια.
Κάποια άλλη γειτονιά παρίστανε τους χαμάληδες (αχθοφόρους) της Ανατολής, με
ενδυμασίες του τόπου. Αλλοι ντυμένοι γιατροί, στη μέση του δρόμου ξεγεννούσαν
γκαστρωμένες γυναίκες. Κηδείες με φέρετρα και μέσα πεθαμένους, παπάδες και
ξεφτέρια, χήρες και συγγενείς».
Το γλέντι συνοδευόταν φυσικά από
μουσική, ατέλειωτο χορό, κυρίως χασαποσέρβικο, και κατανάλωση οινοπνεύματος,
κρασί και ούζο (ρακί). Αναπόσπαστο στοιχείο της πολίτικης Καθαράς Δευτέρας,
ανάλογο με το έθιμο που υπήρχε σε άλλες περιοχές με ελληνικό πληθυσμό, ήταν και
το πέταγμα του «ουτσουρμά», του χαρατετού, από τις πλαγιές των Ταταούλων,
περιοχή που την εποχή εκείνη ήταν ακόμη γεμάτη με μποστάνια.
Ο κόσμος συγκεντρωνόταν κυρίως
στις ανοικτές εκτάσεις στο τέρμα της συνοικίας, μεταξύ του Αγίου Δημητρίου και
του Αγίου Αθανασίου, εκκλησίες που στέκονται όρθιες έως τις ημέρες μας για να
μας θυμίζουν εκείνες τις εποχές.
Το έθιμο εξασθένισε στην πορεία
του χρόνου ακολουθώντας την φθίνουσα πορεία της ελληνικής μειονότητας.
ΠΗΓΗ: ΟΜΟΓΕΝΕΙΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου